آسيب هاي اينترنت بر دختران و راهکارهاي رويارويي با آن
دختران و اينترنت
پيشرفت خيره کننده فن آوري، تأثيرات محسوس و نامحسوس زيادي را بر زندگي دختران گذاشته است. دسترسي آنها به انواع گوناگون رسانه ها به هيچ وجه قابل مقايسه با گذشته نيست. بنا بر تحقيقي در غرب، نوجوانان تقريباً سي و هشت ساعت در هفته، غرق در رسانه ها هستند؛ به راديو گوش مي دهند، تلويزيون تماشا مي کنند، از سي دي استفاده مي کنند، به بازي هاي ويديويي مشغول مي شوند يا پاي رايانه مي نشينند. در اين ميان، اينترنت با تمام آثار مثبتي که روي دختران مي تواند داشته باشد، دنيايي خطرناک از ناشناخته ها و گاه تبهکاران را به حريم خانه مي آورد. اينترنت طي سال هاي اخير رشدي تصاعدي داشته است و به نظر کارشناسان، شناخت تأثيرات بلندمدت آن بر دختران به اين زودي ميسر نيست. ورود به اينترنت امکان سر زدن رفتارهايي را به دختران مي دهد که ضرورتاً در دنياي واقعي آنها جايي ندارد. بعضي از اين رفتارها، واقعاً منفي هستند. مانند چت هايي که ماهيتي جنس دارند. اينترنت جايي است که دختران مي توانند هرچه مي خواهند باشند و شخصيتي را به نمايش بگذرانند که نيستند.
روش استفاده از اين فن آوري، به بافت خانوادگي کاربر بستگي دارد. نوجواناني که با والدين يا بزرگ سالان نزديک، ارتباطي مستمر و بازدارند و اين افراد نحوه استفاده مثبت از اينترنت را به آنها آموزش مي دهند، استفاده مفيدتري از آن مي کنند. برعکس، دختراني که از شبکه اينترنت استفاده منفي مي کنند، افرادي هستند که خانواده بر کارشان نظارتي ندارد و آنها ساعت هاي متمادي به شبکه وصل مي شوند. (1)
اينترنت همانند ديگر وسايل ارتباطي مي تواند نعمت يا نقمت باشد. نوع استفاده از اين امکان گسترده و شگفت، سودمندي يا زيان مندي آن را رقم مي زند. امروزه نوجوانان زيادي به اينترنت دسترسي دارند يا حداقل روش هاي استفاده از آن را به خوبي مي دانند. تصور کنيد نوجواني با يک دنيا کنجکاوي بر سفره سرشار از تنوع و اطلاعات حاضر شود. در اين شرايط طبيعي است که عطش کنجکاوي، وي را به هر سويي خواهد کشاند و تنها وجود پاره اي از قوانين و شرايط محيطي و فردي است که مي تواند او را از آسيب ها و جنبه هاي منفي اينترنت محفوظ دارد.
برخي کارشناسان معتقدند، 80 درصد پرسه زدن اينترنتي نوجوانان در دنيا و از جمله در ايران، در سايت هاي ضد اخلاقي و گاه جنسي است. دوست يابي هاي اينترنتي از طريق چت، خودکشي اينترنتي، سرقت اينترنتي، افزايش فاصله ميان دنياي واقعي و تخيلي و مجازي، پرسه زدن در سايت هاي به شدت غير اخلاقي و ضد ارزشي و ديني، مقوله اي است که هويت يابي و هويت جويي نسل جوان و نوجوان در ابعاد جنسي، فکري، اخلاقي و ديني را تحت تأثير قرار مي دهد.
معمولاً کودکان و نوجوانان براي از دست ندادن امکانات استفاده از اينترنت و پرسه زدن در فضاي اينترنت، گاهي مجبور به نوعي پنهان کاري از والدين مي شوند. از اين رو بايد ضمن اينکه خلوت کودکان و نوجوانان را به رسميت مي شناسيم، به جاي رفتارهاي خشن و قهرآميز، بياموزيم چه طور اعتماد فرزندان را جلب کنيم و جريان مسائل خصوصي آنها قرار گيريم.
والدين تا زماني که فرزندانشان از عهده رانندگي بر نمي آيند. اتومبيل در اختيارشان قرار نمي دهند؛ زيرا از بروز حوادث خطرناک مي ترسند، به همين نسبت والدين نبايد با تأمين امکانات اينترنت، موبايل و کامپيوتر، فرزندان را به حال خود رها کنند و آنها را با دنيايي از تصاوير و اطلاعات درست و نادرست تنها بگذارند.
محل استقرار کامپيوتر در منازل، يکي از مشکلات اصلي در زمينه اعتيادهاي اينترنتي و آسيب هاي اجتماعي است. چنانکه بررسي ها نشان مي دهد، متأسفانه 30 درصد کامپيوترهاي خانگي در اتاق خواب فرزندان قرار دارد و آنها به راحتي مي توانند ساعت هاي متناوبي را با کامپيوتر کار کنند و در سايت هاي نامناسب پرسه بزنند. حتي تلويزيون که ابزار نسبتاً قديمي است، مي تواند فرد را معتاد کند و تا ساعت ها در شبکه هاي تلويزيوني پرسه بزند و به صرف روشن بودن تلويزيون و گذراندن وقت، معتاد شود. حضور نوجوانان در فضاي وب، از نشاني دادن و پيام گذاري توي چت و گشت و گذار در سايت ها شروع مي شود تا پاسخ به کنجکاوي هاي دوران نوجواني و تجربه هاي دوستي جنس مخالف و روابط نامشروع و، عضويت در سايت ها و باندهايي که کارشان انتشار عکس ها و فيلم هاي مبتذل و مستهجن، انتشار داستان هاي غير اخلاقي، گرايش به هم جنس بازي، حضور در مجالس شبانه، فيلم برداري از زنان و دختران عفيف و نجيب براي اخاذي و سوء استفاده هاي جنسي، توهين به مقدسات، انتشار مطالب ضد ديني و ضد انقلابي و... است. اين کارهاي نابهنجار براي اهلش، علاوه بر التذاد رواني به دليل ارضا اميال دروني و جنسي، منبع درآمدي است که سود سرشار حاصل از آن خيلي از کاربران را به فعاليت در اين زمينه ترغيب مي کند. گاهي نوجوانان و جواناني، خواسته يا ناخواسته، گرفتار لذت ها و جاذبه هاي دنياي مجازي اينترنت مي شوند که حتي کوچک ترين حرکت ناشايست را در محيط خانوادگي به چشم نديده اند.
اين در حالي است که اينترنت بازاري جهاني براي خريد و فروش اطلاعات است. مي توان از اين بازار به نحو مطلوب استفاده شود يا به جهت عدم فرهنگ سازي و وجود محدوديت هاي اجتماعي و سياسي، تأثيرات منفي جبران ناپذيري ايجاد کرد، اما در ايران به جهت وجود محدوديت ها در بخش هاي مختلف، اينترنت به منزله ابزاري براي آشنايي افراد مطرح است. نه اطلاع رساني. در تمامي دنيا از اينترنت براي گرفتن اطلاعات در زمينه پژوهش هاي علمي، خريد، فروش و غيره استفاده مي شود، در اين کشورها مطالب و اخبار به صورت درست و واقعي قبل از اينکه وارد سايت شود، در اختيار خبرگزاري ها قرار مي گيرد و ديگر نيازي نيست مردم دنبال کسب اين گونه مسائل از اينترنت باشند و مطالب را برعکس دريافت کنند. جايگاه اينترنت در همه جاي دنيا و حتي در ايران مشخص است، اما مشکل اين است که از لحاظ فرهنگ استفاده از اينترنت هنوز خيلي عقب هستيم.
راهکارها
در اين ميان، نقش خانواده در هدايت استفاده از اينترنت به سزاست. آشنايي فرزندان با خطرات جسماني، رفتاري و اخلاقي و سوء استفاده هاي نامناسب غير ضروري و زايد فن آوري هاي جديد مانند ماهواره، اينترنت و موبايل، تقويت مباني ارزشي، اخلاقي و ديني فرزندان و ايجاد خود کنترلي و خود ايمني در آنها براي استفاده بهينه از فن آوري هاي جديد، بسيار پر اهميت است.
نتايج تحقيقات و همچنين از نظر متخصصان، مؤيد اين نکته است که بهترين کاري که مي توان در اين خصوص انجام داد. اين است که قبل از فراهم آوري امکان استفاده از اينترنت يک خط مشي کامل، شفاف و دقيق درباره نحوه استفاده از اينترنت ترسيم شود. والدين مي توانند ضمن آنکه رايانه را در مکان عمومي منزل بگذارند. زماني را به استفاده نوجوان از اينترنت اختصاص دهند و خود نيز وي را در اين زمينه همراهي کنند. مي توان به نوجوان قوانين کشور درباره استفاده و نحوه پيگيري حقوقي براي کاربران خاص را يادآور شد و با اطلاع يافتن از سايت هاي مفيد علمي و نيز ارائه پيشنهادهاي پژوهشي امکان استفاده از اينترنت را در زماني مشخص در منزل فراهم کرد. ممنوعيت استفاده از فيلتر شکن، ممنوعيت ورود در بازي هاي اينترنتي و دانلود فيلم و ديگر قوانين پيشگيرانه مي تواند کمک زيادي به خود کنترلي نوجوان داشته باشد. همچنين آموزش قوانين ديني و نگاه و مشاهده، از ديگر زمينه هاي ياري رساندن به نوجوان است.
در مراکز مشاوره با نوجواناني روبرو مي شويم که تمام شب و حتي ساعاتي از روز را پاي اينترنت و اتاق هاي گفت و گو سپري مي کنند و با کپسولي از فشار رواني و نشانگان وسواس يا افسردگي دست به گريبان مي شوند. اقتدار والدين و وضع قوانين صحيح و منصفانه به همراه فراهم آوردن زمينه هاي سالم براي بهره وري از دوره نوجواني، مانند زمينه هاي ورزشي، هنري، مذهبي و علمي مي تواند در رهايي نوجوان از اعتياد به اينترنت و نيز مصون ماندن از اين عارضه رواني، سهم زيادي داشته باشد.
آسيب هاي ماهواره و راهکارهاي رويارويي با آن
دنياي صنعتي امروز که عصر تکنولوژي ناميده مي شود، با پديد آمدن و گسترش تکنولوژي وسايلي مانند ماهواره، اينترنت، موبايل و بازي هاي رايانه اي، زندگي افراد جوامع مختلف را با چالش هاي فراواني روبرو کرده است. تکنولوژي مرزهاي فرهنگي و اجتماعي و حتي جغرافيايي را دستخوش تغييرات مي کند، به نحوي که از تکنولوژي هاي نام برده در برخي کشورها به عنوان انفجار اطلاعاتي يا بحران اطلاعات ياد مي شود.
کارشناسان علوم اجتماعي و بسياري از روانشناسان معتقدند، گستردگي اين وسايل به خصوص ماهواره به عنوان ابر رسانه جمعي در بين جوامع مختلف، وسيله اي ارتباطي است. رسانه هاي جمعي مانند ماهواره، اينترنت و بسياري از بازي هاي رايانه اي در عصر حاضر، نقش قابل توجهي در انتقال اطلاعات و پيام ها به عهده دارند. برقراري ارتباط در دنياي امروز از طريق امواج ماهواره اي امکان پذير است و هر آنچه برنامه هاي ماهواره اي ارائه مي دهند. همزمان براي تمامي افراد گيرنده يکسان است. اما مسئله اي که بايد به آن توجه شود، گروه بندي ها و طبقات اجتماعي، سنين مختلف بينندگان و همچنين تفاوت درک و سليقه افراد در محتواي اين برنامه هاست. همچنين عصر ارتباطات علاوه بر افزايش رسانه هاي ارتباط جمعي، نمادها و باورهاي جوامع را دچار تغيير و تحول کرده و همزمان با افزايش رسانه هاي جمعي تأثيرات آنها بر هويت و فرهنگ جوامع ارتباط داشته و در واقع تأثيري که رسانه هاي جمعي بر فرهنگ و ساختار اجتماعي زندگي افراد داشته اند، سبب شده به نوعي همه دنيا با چالشي به نام بحران هويت روبرو شود.
با پيشرفت تکنولوژي، چشم انداز جديد و تازه اي براي افراد جوامع مختلف ابداع شد. از آن جايي که اين ابزارهاي پيشرفته رسانه اي، هيجانات زيادي را براي گروه هاي سني مختلف ايجاد مي کند و باعث مي شوند در سراسر دنيا مخاطبان فراواني را جذب کند، بنابراين روان شناسان متعدد از اين نوع رسانه ها به نوعي تروريسم فرهنگي يا ترور فرهنگي و خانوادگي در بين جوامع ياد مي کنند. اين رسانه هاي تصويري، با برنامه هاي تفريحي و سرگرم کننده براي افراد در مدت طولاني باعث يکسان سازي سليقه قشرهاي مختلف يک جامعه مي شود. و از سوي ديگر ايجاد شکاف هاي عميق و جديد طبقاتي مي کنند و به دليل ارتباط اين وسيله ها با تمام دنيا فرهنگ قالب بندي شده، فرستنده اين نمادها و پيام ها، بدون محدوديت در اختيار گيرنده قرار مي گيرد و سپس وارد کانون خانواده و بعد از آن وارد جامعه مي شود.
پيامدهاي استفاده از رسانه هاي جمعي
بسياري از بازي هاي کامپيوتري و استفاده بيش از حد رسانه هاي جمعي به دليل داشتن صفحات گوناگون، تنوع رنگ و شبکه باعث تأثيرات منفي روي مغز و اعصاب کودکان و نوجوانان و عصبانيت هاي بدون دليل افراد مي شود و وضعيت تحصيلي کودکان و نوجوانان را نيز تحت تأثير قرار مي دهد. آسيب هاي رواني و اجتماعي اين وسايل به مرور زمان در کودکان باعث منزوي شدن آنها مي شود؛ به طوري که کودکاني که از بدو تولد و در دوران کودکي به دليل کمبود و نداشتن فضاهاي تفريحي و آموزشي در منزل و محيط خانواده به بازي هاي کامپيوتري، اينترنت و تماشاي ماهواره علاقه مند شدند، به مرور زمان نوعي انزوا طلبي در آنها ايجاد مي شود که در نتيجه اين انزوا طلبي باعث دور شدن آنها از اجتماع مي گردد، در حالي که اين کودکان در اين سنين نياز دارند با هم سن و سالان خود بازي هاي گروهي انجام دهند تا سطح مهارت هاي اجتماعي شان تقويت شود. کودکاني که به طور مداوم تصاوير و صحنه هاي خشونت آميز فيلم هاي ماهواره را مي بينند. اين تصاوير در ذهن آنها ثبت مي شود. و گاهي اوقات کودک خود را به جاي قهرمان فيلم جايگزين مي کند و به مرور تأثيرات منفي از لحاظ فرهنگي، اجتماعي، روحي و رواني در آنها پديدار مي شود و اين مسئله باعث افزايش پرخاشگري در کودکان و نوجوانان مي گردد.
همچنين با ادامه اين روند، کاربران اين ابزارها به نوعي وابستگي با اعتياد رسانه اي دچار و اين مسئله در خانواده باعث به وجود آمدن بحران خانوادگي در بين جوامع مي شود و گاهي اوقات در برخي ميان کاربران ايجاد حساسيت زدايي در فرهنگ مي کند، يعني بعد از يک مدت فرد استفاده کننده حساسيت هاي فرهنگي و اخلاقي را از دست مي دهد و به نوعي فرد مغلوب آن فرهنگ مي شود.
مطالعات متعدد نشان داده است که ادامه اين معضلات فرد گرايي در جامعه و در بين خانواده را گسترش مي دهد و در يک خانواده فرزندان به جاي آنکه مطالعات فراغت را با يکديگر سپري کنند، به صورت انفرادي در کنار اين نوع ابزارها اوقات فراغت را سپري مي کنند.
بر اساس نظر کارشناسان ديني، برنامه هاي مبتذل ماهواره اي، موجب فروپاشي خانواده ها و سستي اعتقادات و تشويق به روابط نامشروع، استحاله فرهنگي و هويت ديني نسل آينده مي شود. رفتن ماهواره به منازل، يکي از جلوه هاي روشن جنگ نرم دشمنان است؛ زيرا دشمن به واسطه اين شبکه ها درصدد ترويج دين ستيزي و از بين بردن ارزش هاي اخلاقي و قبح روابط نامشروع است. آوردن ماهواره به خانه، مشابه آوردن آتش به خانه است. حتي کساني که در غرب زندگي مي کنند از ايجاد تباهي در نسل هاي آينده به واسطه برنامه هاي اين شبکه ها ناراحت هستند.
راهکارهاي مناسب
از بهترين راه مقابله با آسيب هاي ماهواره و ابزار رسانه اي، تقويت فرهنگ خودي، بومي، ملي و دفاع از ارزش هاي ملي، ارتقاي سطح آگاهي خانواده، برنامه ريزي مناسب براي اوقات فراغت جوانان، ترويج الگوهاي رفتاري مناسب در خانواده و اجتماع است. خانواده بايد با آگاهي بخشي و فرهنگ سازي به موقع و صحبت پيرامون آثار مثبت و منفي اين ابزار رسانه اي سعي کند فرهنگ و اعتقادات مذهبي را آموزش دهند. از سوي ديگر خانواده بايد با افزايش سطح دينداري در بين فرزندان و اعضاي خانواده و نيز افزايش سطح درک و فهم فرزندان، آثار منفي و مخرب اين ابزارها را کاهش دهد با ترويج کتاب خواني، قصه گويي، نقاشي، تهيه کاردستي ميان اعضاي خانواده باعث مي شود کودکان کمتر سراغ اين ابزارها رفته و بهتر است رسانه هاي خودي هنجارها، ارزش ها و ميراث فرهنگي جامعه تحت عنوان فيلم، داستان، مقاله و گزارش مستند را به نسل جوان معرفي کنند.
جالب است در نوجوانان و جوانان بدانند که در کشورهاي غربي نيز برنامه هاي خاص ماهواره ها به پس از نيمه شب يعني زماني که بيشتر مردم در حال استراحت و آمادگي براي فعاليت هاي روز بعد هستند پخش مي شود تا از هدر روي توان نيروهاي انساني جلوگيري شود، در حالي که اين تحفه غربي در کشورهاي جهان سوم بدون هيچ محدوديت زماني و گاهي حتي در زماني که نيروي فعالي مانند جوان و نوجوان بايد به تلاش هاي علمي براي ساختن آينده اي روشن اقدام کند، پخش مي شود و مخاطبان خود را به آينده اي خيالي و وهمي سوق مي دهد.
آشنايي با قوانين ديني در اين باره، زير پا گذاشتن قوانين رسمي با تماشاي ماهواره، توجه به فريب کاري رسانه اي دشمنان از طريق ايجاد جذابيت هاي جنسي و مشغول نگه داشتن دل و جان مخاطبان با برنامه هاي کاذب از ديگر مسائلي است که بازگويي آن تأثير خوبي بر بينش نوجوان خواهد داشت.
بررسي يک پژوهش علمي درباره ي تأثير برنامه هاي ماهواره اي بر روي کودکان و نوجوانان در جدول زير آمده است:
|
مشاهده نامه «تأثیر سیاسی، فرهنگی، اجتماعی اینترنت، موبایل و ماهواره بر دانش آموزان
مریم رفیعی و حمیده انیسی بصیر
|
|
شرح مشاهده
|
شرح تأثیر
|
سطح تأثیر
|
نوع تأثیر
|
پیامدهای تأثیر
|
|
علاقه به سریال های 24 و فرار از زندان
|
انجام اعمال خشونت آمیز روی دوستان
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
احساس اضطراب و ترس و گاهی هم گریه کردن هنگام دیدن فیلم های ترسناک
|
افسردگی و غمگین شدن نوجوانان و ترس از اضطراب هنگام مواجه با موقعیت های استرس زا
|
اجتماعی
|
عاطفی
|
منفی
|
|
علاقه پسرها به برنامه های ورزشی خشن، مثل کشتی کج
|
الگو برداری رفتارهای خشن
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
علاقه به سریال های رومنس در بین دختران
|
القا مطلوب بودن روابط نامشروع
|
اجتماعی و فرهنگی
|
شناختی
|
منفی
|
|
دیدن فیلم های زبان اصلی در شبکه های عربی
|
تقویت زبان خارجه
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
معمولی
|
|
محدود کردن نوجوانان در دیدن ماهواره از سوی والدین
|
دوری از برنامه های مخرب
|
اجتماعی
|
شناختی
|
مثبت
|
|
علاقه بیشتر به سریال های کره ای به دلیل شرقی بودن فرهنگ آنها
|
تشویق نوجوانان به تماشای هر چه بیشتر سریال های ماهواره
|
فرهنگی
|
عاطفی و رفتاری
|
معمولی
|
|
علاقه به شبکه bbc و دنبال کردن اخبار ایران و جهان
|
مطلع شدن از اتفاقاتی که رخ می دهد
|
اجتماعی
|
شناختی
|
معمولی
|
|
دنبال کردن سریال سفری دیگر به دنبال لباس های فاخر و زیبا
|
الگوگیری از نوع پوشش
|
فرهنگی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
مشاهده نوجوانانی که بدون محدودیت برنامه های ماهواره ای می دیدند و خانواده روی آنها کنترلی نداشتند.
|
از بین رفتن حیا در بین خانواده و گستاخ شدن نوجوان
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
علاقه نداشتن به شبکه های ماهواره در برخی نوجوانان به دلیل نوع تربیت خانوادگی
|
تأثیر نپذیرفتن از ماهواره
|
فرهنگی
|
شناختی
|
معمولی
|
|
بیشتر دخترها تماشاگر سریال ها هستند، به دلیل اوقات فراغت بیشتر
|
تأثیر هر چه بیشتر ماهواره روی شکل گیری هویت دختران
|
فرهنگی و اجتماعی
|
شناختی
|
منفی
|
|
تشویق دوستان به دیدن فیلم ها و سریال های ماهواره
|
فشار به خانواده برای تهیه ماهواره یا دانلود آن از اینترنت و تماشای سریال ها دور از چشم والدین
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
دنبال کردن سریال های اکشن با وجود نداشتن ماهواره
|
اثر پذیری ازگروه دوستان
|
اجتماعی
|
رفتاری
|
معمولی
|
|
با پخش سریال قهوه تلخ، گفت وگوها و رفتارهای نوجوانان حول این سریال است و از تأثیر سریال های ماهواره کاسته شده.
|
فرهنگ سازی بومی و عدم تأثیر از سریال های مخرب
|
فرهنگی
|
رفتاری
|
معمولی
|
|
رواج نوع پوشش غربی به دلیل نوع پوشش بازیگران و خواننده های امریکایی
|
رواج پوشش و آرایش نامناسب در بین نوجوانان
|
فرهنگی واجتماعی
|
رفتاری
|
منفی
|
|
تعریف کردن از زندگی بی قید و بند نوجوانان به تصویر کشیده شده در سریال در بین گروه دوستان
|
یادگرفتن سرکشی از والدین و پیدا کردن دیدی منفی نسبت به خانواده
|
اجتماعی و فرهنگی
|
شناختی
|
منفی
|
|
علاقه به روابط آزادانه بین دختر و پسر حتی در سنین پایین در برنامه های ماهواره
|
فرو پاشی خانواده و رواج بی بند و باری
|
فرهنگی
|
عاطفی
|
منفی
|
پي‌نوشت‌ها:
1- کليدهاي شناخت و رفتار با دخترها، صص 48-49.
منابع
پژوهش: www.mohammadnejadr.blogfa.com 13 آبان 1389.
1- رحيمي، امين، 5/ 12 /1387، «اعتياد از نوعي ديگر»، روزنامه جام جم.
2- رضا صادقي، آرام، «تلفن هاي همراه فرهنگ سازي و هويت». سايت حوزه.
3- «ثانيه هايي از جنس نگراني». 20 /1 /1388، روزنامه ابتکار.
4- «ماهواره ترور خاموش». مؤسسه فرهنگي مطبوعاتي ايران.
5- خبرگزاري دانشجويان ايران، 5 /12 /1385
6- ظهيري، علي اصغر، 1379، براي دختران، قم: روحاني.
7- منصور نژاد، محمد، 1384، مسائل دختران، تهران، جوان پويا.
8- نانسي اسنايدرمن و پگ استريپ، 1385، کليدهاي شناخت و رفتار با دخترها، ترجمه: اکرم کرمي. تهران: صابرين، کتابهاي دانه.
من و تو ؛ کانال تفریحی با اهداف سیاسی 
اثرات ماهواره بر سبک زندگی 
ضرورت امر به معروف و نهی از منکر 
مقاومت در برابر ماهواره 
دجال مدرن 
تخریب ایمان و هویت 
ماهواره شما را آگاه می‌کند یا گمراه؟! 
تلویزیون ما و ماهواره آنها 
هجوم پنهان 
هنگام دیدن ماهواره شهدا را فراموش نکنید 
فرهنگ اقتصاد مقاومتی
حیا و عفت از نظر حضرت فاطمه
فلسفه صله رحم چیست
حضرت زهرا الگوی خانواده
الگوهای رفتاری حضرت زهرا(س) در خانواده
سبک زندگی منتظرانه پادزهر سبک زندگی غربی
سبد فرهنگی خانوادههای ایرانی 
مفهوم دقیق سبک زندگی در یک محیط شهری
چند حکایت از سبک زندگی امام باقر علیه السلام
تأثیرات متقابل فرهنگ مهدوی و خانواده
هشت راه طلایی برای کمال استفاده از زندگی
نقش فرهنگ عمومی در سبک زندگی انقلابی
آسیب شناسی از سبک زندگی در ایران
آثار سبک زندگی مهدی محور در خانواده
سلطه رسانه ها بر سبک زندگی
وبلاگ رسانه تخصصی (شهدا و دفاع مقدس )
فريضه فراموش شده
تلاش برای زنده کردن سنت های جادویی